Bilgi Köşesi

Ağız, Diş ve Çene Cerrahi Ana Bilim Dalı

dislerini gosteren hasta

Ağız Diş ve Çene Cerrahisi, bütün yaş aralığındaki bireylerin ağız, diş ve çene bölgelerindeki sert ve yumuşak dokuların hastalıkları, konjenital (doğumsal), tümoral (kanser ), travmatik (kaza), enfeksiyöz hastalıklarıyla ilgilenen modern, multidisipliner bir cerrahi branş olarak hizmet vermektedir.

AĞIZ, DİŞ VE ÇENE CERRAHİSİ TEDAVİ ÇALIŞMA KAPSAMI

  • Dişlerin normal ve cerrahi çekimleri,
  • Gömülü diş çekimleri,
  • Çene kist ve tümörlerinin tanı ve tedavileri,
  • Temporomandibuler eklem hastalıklarının cerrahi ve cerrahi olmayan tedavileri,
  • Ağız içerisinde yer alan hem yumuşak (yanak,damak,dil,dudak,kaslar vb.), hem de sert dokular da (dişler, kemikler) gelişen kistik veya tümöral oluşumların tedavileri,
  • Dental implant uygulamalarını ve beraberinde gerekli görüldüğünde sinüs lifting (sinüs yükseltilmesi) ve/veya greft (kemik tozu-otojen blok greftler) uygulamaları,
  • İmplant cerrahisi
  • Çene yüz bölgesinde gelişen enfeksiyonların tedavileri.

GÖMÜLÜ DİŞ NE DEMEKTİR?

Dişlerimizin etrafında kemik ile diş eti dokusu bulunmaktadır. Dişler çıkmaya başladıklarında ilk olarak kemik dokusunu sonrasında ise diş eti dokusunu geçerler. Fakat bazı dişler doğrultuları ya da ağız içerisinde sürecek yer bulamadığından ya her iki dokuyu birden ya da sadece diş eti dokusunu geçemezler ve bu doku ya da dokuların altında kalırlar. İşte bu tip durumlardaki dişlere gömük diş adı verilmektedir.

TÜM 20 YAŞ DİŞLERİN ÇEKİLMESİ GEREKİR Mİ?

Eğer; pozisyonunda bir sorun yoksa  ve enfeksiyona, çürük oluşumlarına, ağız kokusuna neden olmuyorsa çekilmeyebilir. Ama unutulmamalıdır ki; bu sorunlar birden bire ortaya çıkmaz. Geçen zamanla birlikte ağız içinde değişen dinamiklere bağlı olarak yavaş yavaş ağrılar duyulabilir veya ağız kokusu meydana gelebilir. Bu ve benzeri durumlar ile karşılaşmamak için dişinizin çekilmesini isteyebilirsiniz.

YİRMİ YAŞ DİŞLERİ NE ZAMAN ÇIKAR?

Kişiye göre çok değişiklik gösteren bir konudur. Kimi kişilerde yirmilik dişler hiç çıkmayabilir, kimi kişilerde erken yaşlarda sürebilir.Genellikle 17-25yaş arasında çıkar.

GÖMÜLÜ 20 YAŞ DİŞ ÇEKİMİ NASIL YAPILIR?

Dişin ağız içi muayenesi sonrası pozisyon belirlenir. Ağız içinde ve röntgendeki duruma göre dişin konumuna bakılarak tedavi planlanır. Gömülü  yirmilik çekimleri, lokal anestezi altında steril ortamlarda yapılır.Gömülü yirmi yaş dişi, dişetine kesi yardımıyla daha rahat bir şekilde çekilir.Çekim yapılan bölge cerrahi aletler yardımıyla temizlenir ve diş etine dikiş atılır.Dikişler ortalama 7-10 gün sonrasında alınır.

GÖMÜLÜ 20 YAŞ DİŞ ÇEKİMİ AĞRILI MIDIR?

İşlem öncesi yapılan lokal anestezi sayesinde işlem sırasında  ağrıya neden olmaz.

İYİLEŞME SÜRECİ VE BAKIM

İyileşme süresi, yirmilik dişlerin ne kadar gömük olduğuna ve nasıl çıktığına bağlı olarak birkaç gün veya bazı durumlarda bir hafta sürebilir.Operasyonun ardından ilk 24 saatte çok sıcak ve soğuk yiyeceklerden, alkolden, sigaradan, asitli içeceklerden, sert yiyeceklerden uzak durulması tavsiye edilir.Şişlik oluşması halinde bölgeye buz uygulanır. Yaralı bölgenin 24 saat kullanılmaması önerilir. Diş çekimi sonrası  pıhtının kemik soketini örtmesi ve iyileşmeye rehber olabilmesi için çalkalama-tükürme yapılmaması tavsiye edilir. Kişinin sistemik hastalıkları var ise (diyabet, kemoterapi / radyoterapi geçmişi, bifosfanat kullanımı, kemik metabolizması hastalıkları vb.) iyileşme süresi değişebilir, hastanın işlem öncesi hekime bilgi vermesi önemlidir. Çekim sonrası 24 saat boyunca fırçalama ve gargara yapılmamalıdır. İkinci günden itibaren bölgenin hijyenine dikkat edilmelidir.Hekimin reçete ettiği  ilaç var ise düzenli olarak kullanılır.

SİNÜS LİFTİNG OPERASYONU

Üst küçük azı ve büyük azı dişlerinin çekimi sonrasında özellikle uzun süreler bekledikten sonra sinus boşluklarının aşağıya doğru sarkması sonucunda kemik hacminde bir takım kayıplar oluşmaktadır. Bu kayıplar doğal bir süreç olarak görülse de, implant tedavisi söz konusu olduğunda sorun teşkil etmektedir. Sinus greftleme işlemi, aşağı sarkmış olan sinus boşluklarının doldurulması sonucunda dişsiz bölgelere implant tedavisi uygulayabilmek için kullanılmaktadır. Bu işlem sayesinde kemik içine tam olarak yerleşmesi gereken implantın boyu ve genişliği için yeterli hacmin yaratılmasını sağlamaktadır.

Sinus lifting ameliyatı nasıl yapılmaktadır?

Sinus lifting (sinus yükseltme, kaldırma) operasyonu; genellikle lokal anestezi altında, standart diş doktoru koltuğunda yapılan bir cerrahi müdahaledir. Sinus bölgesi istenilen seviyede kaldırılarak o bölgede   ağız içerisinden açılan küçük bir pencere  aracılığı ile ulaşılabilir hale getirilmektedir. Sinusün içini kaplamakta olan sinus membranında istenilen oranda yükselmenin sağlanmasından sonra, meydana getirilen boşluğa kemik tozu ve greftleme işlemi yapılarak, dikiş atılarak bölgenin kapatılması sağlanmaktadır.

Sinus lifting operasyonu sonrasında nelere dikkat edilmelidir?

Sinus lifting operasyonu sonrasında, oluşan yara bölgesinin korunması için 24 saat boyunca diğer tarafla yemek yenmesine dikkat edilmelidir. İşlemin sonrasında anestezi etkisi geçene kadar ( uyuşukluk geçene kadar )   hiçbir şey yenip içilmemelidir. Sinus kaldırma işleminin sonrasında burun temizliği yapılırken basınç uygulanmamalı ve hapşırılırken ağız açık tutulmalıdır.

TEMPORAMANDİBULAR EKLEM RAHATSIZLIKLARI

Çene ekleminde ya da çiğneme kaslarında sürekli olarak tekrar eden ağrı ve eklemde meydana gelen fonksiyon bozukluğu olan bu sorun; farklı sebeplerden ötürü gelişir ve asıl nedeni; çene eklem yüzeyi ile eklemdeki disk uyumunun kaybolmasıdır.

Tempromandibular eklem rahatsızlıklarının nedenleri nelerdir?

  • Dişleri gıcırdatmak,
  • Duruş bozuklukları,
  • Tek taraflı çiğneme alışkanlığı
  • Çenedeki kapanış bozukluğu
  • Psikolojik nedenler (stres vb)

Temporomandibular eklem rahatsızlıklarının başlıca belirtileri nelerdir?

  • Migrene benzer şiddetli baş ağrıları
  • Kulaklarda çınlama hissi
  • Çenenin ancak sınırlı açılabilmesi, kilitlenmesi ya da yerinden çıkması
  • Baş dönmesi
  • Boyun bölgesinde ağrı duyulması ya da sertlik hissi
  • Çiğneme esnasında ağrı ve yorgunluk
  • Yüzde ağrı ve asimetri
  • Dişleri üst üste kapatırken ağrı
  • Esneme veya sakız çiğneme sırasında zorlanma ve ağrı

Çene eklemi şikayeti olan hastaların dikkat etmesi gerekenler nelerdir?

  • Sakız çiğneme alışkanlığı bırakılmalıdır.
  • Çerez gibi yemesi zor olan ve sert yapılı yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
  • Tek taraflı çiğnemeden kaçınılmalıdır.
  • Diş sıkma ve gıcırdatma sorunları çözülmelidir.
  • Aşırı esnemeden kaçınılmalıdır.
  • Sabah uyanıldığında sıcak havlu ile eklem bölgesine kompres yapılmalıdır.
  • Mümkün olabildiğince stressiz bir yaşam sürülmelidir.

İMPLANT UYGULAMASI NEDİR?

İmplant; ağızda eksik olan dişlerin yerine fonksiyonel ve estetik amaçla çene kemiği içerisine, steril ortamda küçük bir cerrahi operasyonla yerleştirilir.  İmplantlar, titanyumdan yapılan vidalardır.Çene kemiği implant yüzeyiyle osseoentegrasyon sağlayıp, bir bütün olarak iyileşmeyi tamamlar.

BAŞARILI İMPLANT TEDAVİSİ NASIL PLANLANIR?

Başarılı bir implant tedavisi, işlem öncesinde çok net bir protetik değerlendirmeye dayanan cerrahi planlama ve tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesi gerekir.

Çene kemiğinin kalınlık ya da çevre dokulara mesafesi değerlendirilir. Daha sonra dişlerin panoramik radyografisi veya üç boyutlu görüntüsü (tomografi) çekilir ve modelleme işlemleri yapılır. Uygulanacak tip ve markaya karar verilir.

İmplant yerleştirilmesinden sonra her işlem sonrası olduğu gibi ağız içi hijyenin sağlanması gerekir. Bölgenin ve hatta tüm ağız ortamının temiz tutulması gerekir.

İmplant uygulanacak yerde yeterli kemik yoksa nasıl bir yöntem uygulanır?

İmplant yerleştirilecek bölgedeki kemiğin yoğunluk, yükseklik ve kalınlık değerleri önemlidir. Bu durum tedavinin başarı oranını etkilemektedir. Kemiğin yeterli olmadığı hallerde kemik yoğunluğunu istenilen düzeye getirmek için farklı tekniklerle (kemik greftleri kullanılarak) kemik oluşturmak gerekmektedir. Bu işlem için çenede yatay ve dikey yönde kemik oluşturma, blok greftleme, üst arka bölgede sinüs lift işlemleri gibi işlemler yapılabilmektedir.

İMPLANT UYGULAMASI AVANTAJLARI NELERDİR?

  • Yüksek kaliteli implantlar iyi bir bakım ile uzun yıllar kullanılabilir
  • Protezlerin hareketli olma zorunluluğunu ortadan kaldırır.
  • Özgüven hissi verir ve estetik gülüş kazandırır.
  • İşlemler esnasında komşu dişlere müdahale edilmez ve yalnızca ilgili diş üzerinde işlem yapılır.
  • Dental implantlarda, takma dişleri yerinde tutmak için başka bir materyal veya malzemeye ihtiyaç yoktur.
  • Temel olarak implant, diş protezlerinin yükünü gerçek bir diş kökü gibi üzerine aldığından çok daha doğal, sağlıklı bir çiğneme hissi, konuşma ve görüntü vermektedir. Bu nedenle implant diş tedavisi, olmayan dişlerin yerine uygulanan en doğru tedavi yöntemidir.
  • Ana dişlerinizde olduğu gibi implant yapılmış dişlerinizi fırçalamak ve diş ipi kullanarak bakım yapmak kolaydır

İMPLANT TEDAVİSİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

  • Hipertansiyon
  • Diyabet
  • Kardiyovasküler hastalıklar
  • Osteoporoz(kemik erimesi)
  • Yaş
  • Cinsiyet
  • Sigara
  • Ağız hijyeni
  • Bruksizm (diş gıcırdatma)
  • İmplant malzemesinin kalitesi
  • Yeterli kemik seviyesi

Sonuç olarak, implant tedavisi günümüzde çok tercih edilen, konforlu  bir tedavi seçeneği olup, hastanın sistemik ve lokal açıdan değerlendirilmesi tedavinin başarısı için büyük önem arz etmektedir.

Kemik Greftleme Uygulaması Nedir?

Zaman ile birlikte diş eksikliği oluşan alanlarda kemik kaybı oluşabilir. Bu durumla birlikte kemikler olumsuz etkilenir.  Bu durumdaki hastalara implant yapımı zorlaşabilir. Fakat greftleme işlemi ile birlikte kemik miktarı elde edilir ve başarılı bir sonuç elde edilir.

Greftleme Uygulaması Yapıldıktan Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?

Grefti uygulamaları oldukça hassas uygulamalardır. Sağlıklı bir yanıt vermesi için kişiye ve vakaya göre değişmekle birlikte yaklaşık 3-6 ay beklemek gerekebilir. Yapılan kemik dokusunun uygulanan bölge ile kaynaşması açısından olumlu cevap alınacaktır.  İyileşmesi için beklenilme süresi göz ardı edilmemelidir. Bu süre zarfınca işlem yapılan bölgeye bir güç, darbe gelmesinden kaçınmalısınız. Bu süre işlem anında hekim tarafından belirlenecektir. İşlem sonrası için verilen tavsiyeler ya da reçete edilen ilaçların kullanımı hakkında dikkatli olmak oluşabilecek komplike sorunlar için çözüm olacaktır.

Greftleme İşlemi Ağrılı Olur Mu?

İşlem öncesinde yapılan lokal anestezi sayesinde bir ağrı olmayacaktır.İşlem sonrası sizin ağrı eşiğinize bağlı olarak ve hekimin gerek gördüğü durumda ağrı kesici kullanılabilir.

CERRAHİ İŞLEMLER SONRASI KOMPLİKASYONLAR

Her cerrahi işlem sonrasında iyileşme döneminde verilen yanıtlar kişiden kişiye farklılık gösterebilir.yapılan işlemin adı aynı olsa da her operasyon kendine özgü şekilde ilerler ve sonuçlanır. Bu farklılıklar sebebiyle değişik şiddette semptomlar ya da komplikasyonlar meydana gelebilir. Her işlem sonrasında hasta, tavsiyeleri ve  bilgilendirilmeleri dikkatle alması işlem sonrası konforunuzu arttıracaktır.

Meydana gelebilecek komplikasyonlardan bazıları şunlardır;

  • Şişlik ve/veya kızarıklık, cerrahi alanda rahatsızlık,
  • Ağız köşelerinde gerilmeye bağlı kızarıklık ve çatlama
  • Enfeksiyon gelişmesi ve yaranın geç iyileşmesi,
  • Kuru soket (alveolit) ; genellikle yetersiz bakım sebebiyle cerrahiden birkaç gün sonra başlayan çene ağrısı; özellikle yirmi yaş dişleri olmak üzere alt çene çekimlerinde daha sık rastlanır.
  • Özellikle geniş dolgu ve kuronların varlığında komşu dişin zarar görmesi ,
  • Diş etlerinde, dudakta, dilde, dişlerde ve çene ucunda duyu kaybı veya duyu azalması. Özellikle yirmi yaş dişi gibi kökleri sinirlere yakın olan dişlerde görülebilir. Hemen her zaman hissizlik normale döner, fakat çok nadir olarak kalıcı olabilir.
  • Trismus; iltihap veya şişmeye bağlı olarak ağız açmada kısıtlılıktır.
  • Sızıntı şeklinde kanama 1-2 gün devam edebilir